TOP 5 dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng và cách khắc phục

Ổ cứng SSD là gì?

Để hiểu rõ hơn về các dấu hiệu SSD bị hỏng, trước tiên cần nắm vững bản chất và nguyên lý hoạt động của loại ổ cứng này.

Nguyên lý hoạt động cơ bản của SSD

Ổ cứng SSD (Solid State Drive) là một thiết bị lưu trữ dữ liệu tiên tiến, sử dụng bộ nhớ flash bán dẫn (NAND flash memory) để ghi và truy xuất thông tin. Đây là một sự khác biệt cốt lõi so với ổ cứng HDD (Hard Disk Drive) truyền thống, vốn dựa trên các phiến đĩa từ tính quay và đầu đọc cơ học để lưu trữ dữ liệu.

Nguyên lý hoạt động của SSD: 

• Ổ cứng SSD hoạt động dựa trên việc lưu trữ dữ liệu dưới dạng điện tích trong các ô nhớ bán dẫn.
• Các khối (blocks) và trang (pages) trong chip nhớ flash được sử dụng để tổ chức và quản lý dữ liệu.
• Khi cần đọc hoặc ghi dữ liệu, bộ điều khiển (controller) của SSD sẽ trực tiếp truy cập vào các ô nhớ này một cách điện tử, không cần đến bất kỳ bộ phận cơ học chuyển động nào.
• Quá trình này diễn ra với tốc độ cực nhanh, mang lại hiệu suất vượt trội so với HDD.

Tại sao SSD cũng có thể bị hỏng?

Mặc dù được ca ngợi về tốc độ và độ bền cơ học so với ổ cứng truyền thống, công nghệ lưu trữ thể rắn (SSD) không hoàn toàn miễn nhiễm với nguy cơ hỏng hóc. 

Bản chất phức tạp của các linh kiện điện tử và cách thức dữ liệu được quản lý trong chip nhớ flash khiến SSD vẫn có thể trở nên khá nhạy cảm dưới những tác động nhất định. 

Do đó, dù mang lại hiệu suất vượt trội, người dùng vẫn cần lưu ý đến các yếu tố có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ và sự ổn định của SSD, bởi sự cố có thể xảy ra một cách bất ngờ nếu không được quan tâm đúng mức.

Bản chất và nguyên lý hoạt động của SSD

Các dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng bạn cần biết

Nhận biết các dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng từ sớm sẽ giúp bạn tránh được nguy cơ mất dữ liệu, gián đoạn công việc và tốn kém chi phí phục hồi. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo mà bạn tuyệt đối không nên bỏ qua.

Xuất hiện Bad Block

Bad block là những khu vực lỗi trên ổ SSD, tương tự như bad sector trên HDD. Chúng xuất hiện khi máy tính cố gắng hết sức đọc hoặc ghi dữ liệu vào một vị trí nhất định nhưng thất bại, thường kèm theo thông báo lỗi. Đây là một trong những dấu hiệu sớm cho thấy ổ SSD của bạn đang có vấn đề.

Các "triệu chứng" dễ nhận thấy của bad block:

• Khó khăn hoặc không thể đọc/ghi tệp tin
• Hệ thống tệp tin hoặc toàn bộ máy tính thường xuyên yêu cầu khôi phục
• Các ứng dụng bỗng dưng bị đóng băng hoặc treo cứng
• Thường xuyên gặp lỗi khi di chuyển tệp tin
• Hiệu suất chung của máy tính giảm sút đáng kể

Lời khuyên: Khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng nào ở trên, hãy sử dụng ngay các công cụ kiểm tra ổ cứng chuyên dụng như Crystal Disk Mark, Smart Reporter Lite hoặc Hard Disk Sentinel để xác minh xem có lỗi phần cứng (bad block) trên SSD hay không. 

Nếu kết quả kiểm tra cho thấy có vấn đề, hành động khẩn cấp là sao lưu toàn bộ dữ liệu quan trọng và lên kế hoạch thay thế ổ SSD mới để tránh nguy cơ mất mát dữ liệu không thể cứu vãn.

>> Hướng dẫn check Bad ổ cứng và phần mềm kiểm tra Bad ổ cứng hiệu quả

Bad Block xuất hiện cũng đồng nghĩa SSD đang có vấn đề

Lỗi đọc/ghi file

Đây là dấu hiệu trực tiếp cho thấy khả năng tương tác với dữ liệu trên SSD đang gặp vấn đề.

• Không thể lưu tệp tin mới hoặc chỉnh sửa tệp hiện có: Hệ thống từ chối ghi dữ liệu hoặc lưu các thay đổi.
• Lỗi khi mở tệp, tệp bị lỗi hoặc biến mất: Các tệp đã lưu trước đó không thể truy cập hoặc bị hỏng.

Nguyên nhân: Thường liên quan đến sự phát triển của bad block tại vị trí lưu trữ dữ liệu hoặc ổ SSD đã đạt đến giới hạn TBW (Total Bytes Written).

Lời khuyên: Sao lưu dữ liệu ngay lập tức sang thiết bị khác hoặc dịch vụ đám mây. Kiểm tra tình trạng ổ SSD bằng phần mềm chuyên dụng để xác định nguyên nhân và có biện pháp xử lý kịp thời.

Dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng - Lỗi đọc/ghi file

Hệ thống thường xuyên yêu cầu Repair khi khởi động

Thông báo lỗi yêu cầu sửa chữa ổ đĩa (Repair) mỗi khi khởi động máy là một dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng đáng lo ngại.

• Thông báo lỗi liên quan đến việc sửa chữa ổ đĩa: Xuất hiện trên cả Windows và macOS.
• Quá trình khởi động kéo dài bất thường: Máy mất nhiều thời gian hơn bình thường để vào hệ điều hành.

Nguyên nhân: Có thể do tắt máy không đúng cách, nhưng đôi khi là dấu hiệu của bad block hoặc lỗi cổng kết nối.

Lời khuyên: Thực hiện theo hướng dẫn của hệ điều hành để khôi phục hệ thống tệp tin. Tuy nhiên, quá trình này có thể gây mất dữ liệu, vì vậy sao lưu thường xuyên là rất quan trọng. Nếu lỗi tái diễn, hãy kiểm tra ổ SSD bằng phần mềm chuyên dụng.

Hệ thống thường xuyên yêu cầu Repair khi khởi động có phải là dấu hiệu SSD sắp hỏng?

Máy tính thường xuyên bị treo hoặc đơ

Nếu máy tính của bạn thường xuyên gặp tình trạng treo hoặc đơ trong quá trình khởi động, nhưng sau vài lần khởi động lại (reset) thì lại có thể hoạt động bình thường, đây có thể là một dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng.

Nguyên nhân: Tình trạng này có thể xuất phát từ các bad block đang phát triển hoặc các dấu hiệu khác cho thấy ổ SSD có thể đang "chết dần".

SSD bị hỏng có làm máy tính thường xuyên bị treo hoặc đơ không?

Ổ cứng SSD chuyển sang trạng thái chỉ đọc (Read-Only)

Đây là một dấu hiệu nghiêm trọng cho thấy ổ SSD đang gặp vấn đề lớn về khả năng ghi dữ liệu và có thể báo hiệu tuổi thọ của ổ đang ở giai đoạn cuối. Hệ thống thông báo ổ đĩa chỉ cho phép đọc và không thể ghi dữ liệu mới, mọi thao tác ghi đều bị từ chối.

Nguyên nhân: Thường liên quan đến việc ổ SSD đã đạt đến giới hạn TBW hoặc gặp lỗi phần cứng nghiêm trọng khiến khả năng ghi bị vô hiệu hóa.

Lời khuyên: Dữ liệu hiện tại có thể vẫn truy cập được để sao lưu. Tuy nhiên, ổ SSD ở trạng thái này không còn khả năng sử dụng bình thường và cần được thay thế sớm.

Việc theo dõi sát sao các dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng trên và sử dụng các công cụ kiểm tra ổ cứng định kỳ sẽ giúp bạn phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn của ổ SSD, từ đó có những biện pháp phòng ngừa và xử lý kịp thời để bảo vệ dữ liệu quan trọng của mình.

SSD chuyển sang trạng thái Read-Only là dấu hiệu nhận biết SSD đang gặp vấn đề

>> Giải đáp: Ổ cứng hư có sửa được không

Các nguyên nhân hỏng ổ cứng SSD

Sau khi đã xác định dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng, việc đi sâu vào căn nguyên của những vấn đề này là bước tiếp theo để có cái nhìn toàn diện. Dưới đây là sự phân tích chi tiết về nguyên nhân hỏng ổ cứng SSD cũng như các yếu tố chủ chốt dẫn đến sự suy giảm hiệu suất và hỏng hóc.

Lỗi phần mềm

Firmware, là phần mềm điều khiển cấp thấp của SSD, khiếm khuyết hoặc lỗi có thể gây ra các hành vi không mong muốn, ảnh hưởng đến tính ổn định và tiềm ẩn nguy cơ hỏng hóc hệ thống lưu trữ.

Lỗi phần cứng

Sự không tương thích hoặc xung đột tài nguyên giữa ổ cứng SSD và các thành phần phần cứng khác trong hệ thống có thể tạo ra các bất ổn trong quá trình giao tiếp và vận hành.

Xung đột phần mềm

Việc sử dụng đồng thời các ứng dụng không tương thích hoặc gây ra tranh chấp tài nguyên hệ thống có thể tác động tiêu cực đến hoạt động ổn định và tuổi thọ của ổ cứng SSD.

Sử dụng quá tải 

Việc khai thác ổ cứng SSD vượt quá thông số kỹ thuật về tổng số byte đã ghi (TBW) sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa tự nhiên của các ô nhớ flash, dẫn đến suy giảm hiệu suất và cuối cùng là hỏng hóc.

Tác động vật lý 

Các tác động vật lý đột ngột như va chạm mạnh, rơi rớt từ độ cao hoặc sự xâm nhập của chất lỏng có thể gây ra các tổn thương vật lý không thể phục hồi cho các chip nhớ và bộ điều khiển bên trong ổ cứng SSD.

Nhiệt độ quá cao

Nhiệt độ vận hành vượt quá ngưỡng khuyến nghị, đặc biệt trong môi trường tản nhiệt kém, có thể gây ra stress nhiệt lên các thành phần bán dẫn nhạy cảm, dẫn đến suy giảm hiệu suất và rút ngắn tuổi thọ thiết bị.

Các nguyên nhân khiến ổ cứng SSD hư hỏng

Ổ cứng SSD bị hỏng ảnh hưởng như thế nào?

Sự cố xảy ra với ổ cứng SSD có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến trải nghiệm sử dụng máy tính và sự an toàn của dữ liệu. Cụ thể:

Nguy cơ mất mát và không thể truy cập dữ liệu

• Hậu quả nghiêm trọng nhất khi ổ cứng SSD hỏng hóc là nguy cơ mất vĩnh viễn các dữ liệu đã được lưu trữ hoặc khiến chúng trở nên không thể truy cập. 
• Điều này có thể gây ra những tổn thất đáng kể cho công việc, học tập và các hoạt động cá nhân, đặc biệt nếu không có biện pháp sao lưu dự phòng.

Suy giảm hiệu suất hệ thống nghiêm trọng

• Ổ cứng SSD đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo tốc độ truy xuất dữ liệu và thời gian phản hồi của hệ thống. 
• Khi SSD gặp vấn đề, hiệu suất chung của máy tính sẽ giảm sút đáng kể, biểu hiện qua việc khởi động chậm chạp, ứng dụng phản hồi trì trệ và thời gian sao chép, mở tệp kéo dài.

Khả năng khởi động hệ thống bị vô hiệu hóa

• Trong những tình huống nghiêm trọng, khi ổ cứng SSD chứa hệ điều hành bị hỏng, máy tính có thể hoàn toàn không thể khởi động. 
• Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ không thể truy cập vào bất kỳ dữ liệu nào trên máy, biến thiết bị trở thành một cục "gạch" điện tử cho đến khi sự cố được khắc phục hoặc ổ cứng được thay thế.

Nhận thấy được những tác động tiêu cực này, việc thực hiện sao lưu dữ liệu định kỳ và chú ý theo dõi các dấu hiệu bất thường của ổ cứng SSD là vô cùng quan trọng. 

Hành động này giúp bạn chủ động đối phó với các sự cố tiềm ẩn, giảm thiểu nguy cơ mất mát dữ liệu và đảm bảo hệ thống luôn hoạt động ổn định.

Ổ cứng SSD hỏng có thể tác động như thế nào đến hệ thống của bạn?

Nhưng nếu không may ổ cứng SSD hỏng làm mất dữ liệu thì có cứu được không?

Tin vui là trong nhiều trường hợp, SSD bị hỏng hoàn toàn có khả năng có thể khôi phục, đặc biệt khi bạn tìm đến các chuyên gia lấy lại dữ liệu ổ cứng SSD uy tín tại iRecovery.

iRecovery tự hào sở hữu đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, được trang bị các công nghệ và thiết bị khôi phục dữ liệu chuyên dụng hàng đầu, bao gồm cả các giải pháp tiên tiến cho việc khôi phục dữ liệu từ SSD bị lỗi. Đặc biệt, chứng chỉ PC-3000 Flash mà iRecovery đạt được là minh chứng cho năng lực kỹ thuật cao trong lĩnh vực này.

Khi phát hiện dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng và có nguy cơ mất dữ liệu, đừng chần chừ, hãy liên hệ ngay với iRecovery để được tư vấn và đánh giá tình trạng miễn phí. Với chuyên môn và trang thiết bị hiện đại, chúng tôi sẽ giúp bạn tăng cao cơ hội khôi phục dữ liệu SSD quan trọng của mình.

iRecovery - Giải pháp phục hồi dữ liệu đáng tin cậy

SSD bị hỏng phải làm sao? Hướng dẫn xử lý đơn giản

Khi bạn nhận thấy các dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng, việc hành động nhanh chóng và đúng cách là rất quan trọng để bảo vệ dữ liệu và hệ thống của bạn. Dưới đây là các bước bạn nên thực hiện:

Sao lưu dữ liệu ngay lập tức (trường hợp còn truy cập được)

Đây là bước ưu tiên hàng đầu. Nếu bạn vẫn có thể truy cập vào ổ SSD, hãy ngay lập tức sao chép tất cả dữ liệu quan trọng sang một thiết bị lưu trữ an toàn khác (ổ cứng ngoài, USB, hoặc dịch vụ lưu trữ đám mây).

Nếu không thể tự sao lưu dữ liệu do lỗi nghiêm trọng, đừng cố gắng tự khắc phục mà hãy tìm đến các chuyên gia khôi phục dữ liệu uy tín như iRecovery. Với trang thiết bị chuyên dụng và kỹ thuật tiên tiến, iRecovery có khả năng can thiệp và giải cứu dữ liệu của bạn trong nhiều trường hợp hư hỏng phức tạp.

Sử dụng các công cụ kiểm tra ổ đĩa

Tiến hành kiểm tra ổ SSD bằng các công cụ tích hợp sẵn của hệ điều hành hoặc phần mềm của nhà sản xuất ổ cứng.

• Windows: Sử dụng công cụ CHKDSK để quét và sửa lỗi hệ thống tệp tin.
• Công cụ của nhà sản xuất: Hầu hết các nhà sản xuất SSD đều cung cấp phần mềm riêng để kiểm tra sức khỏe, hiệu suất và phát hiện lỗi của ổ cứng. Hãy tải và chạy công cụ này để có thông tin chi tiết.

Liên hệ trung tâm bảo hành hoặc sửa chữa uy tín

Nếu các bước trên không khắc phục được vấn đề hoặc bạn không tự tin thực hiện, hãy tìm đến các trung tâm bảo hành chính hãng hoặc các trung tâm sửa chữa máy tính uy tín.

iRecovery là một địa chỉ đáng tin cậy mà bạn có thể cân nhắc. Với đội ngũ kỹ thuật viên chuyên nghiệp và kinh nghiệm trong việc xử lý các sự cố phần cứng, chúng tôi có thể kiểm tra, đánh giá mức độ hư hỏng của ổ SSD và đưa ra các giải pháp sửa chữa hoặc thay thế phù hợp. 

Đừng ngần ngại liên hệ với iRecovery qua số 1900 4357 để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất cho chiếc máy tính của bạn.

Hướng xử lý khi SSD bị hỏng

Có nên tự thay ổ cứng SSD tại nhà không?

Có nên tự thay ổ cứng SSD tại nhà hay không sẽ phụ thuộc vào mức độ am hiểu kỹ thuật và sự cẩn thận của bạn. Về cơ bản, việc thay ổ cứng SSD không quá phức tạp, đặc biệt đối với các dòng laptop đời mới. Đây được xem là một trong những nâng cấp phần cứng đơn giản nhất mà bạn có thể thực hiện để cải thiện đáng kể hiệu suất máy tính.

Ưu điểm của việc tự thay ổ cứng SSD:

• Tiết kiệm chi phí: không phải trả phí dịch vụ cho các trung tâm sửa chữa.
• Chủ động thời gian: có thể thực hiện việc thay thế bất cứ khi nào rảnh.
• Nâng cao kiến thức: sẽ có thêm kinh nghiệm về phần cứng máy tính.

Tuy nhiên, việc tự thay ổ cứng SSD cũng tiềm ẩn một số rủi ro:

• Thiếu kinh nghiệm: Nếu không cẩn thận, bạn có thể làm hỏng các linh kiện khác trong máy, đặc biệt là các đầu nối cáp mỏng manh.
• Tĩnh điện: Việc không tuân thủ các biện pháp chống tĩnh điện có thể gây hỏng hóc cho SSD và các linh kiện điện tử khác.
• Sai sót kỹ thuật: Lắp đặt sai cách có thể khiến máy không nhận diện được ổ cứng mới hoặc gây ra các vấn đề về nguồn điện.
• Mất bảo hành: Nếu bạn làm hỏng hóc trong quá trình tự thay thế, bạn có thể mất quyền bảo hành của máy.
• Mất dữ liệu: Nếu không sao lưu dữ liệu cẩn thận trước khi thực hiện, bạn có thể mất toàn bộ dữ liệu trên ổ cứng cũ.

Nếu bạn tự tin vào khả năng kỹ thuật của mình, đã tìm hiểu kỹ hướng dẫn thay thế cho dòng laptop cụ thể của bạn và có đầy đủ dụng cụ cần thiết, bạn hoàn toàn có thể tự thay ổ cứng SSD tại nhà. 

Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy không chắc chắn hoặc lo lắng về bất kỳ bước nào, việc tìm đến các trung tâm sửa chữa uy tín như iRecovery là một lựa chọn an toàn và đảm bảo hơn. 

Tự thay SSD tại nhà hay ra trung tâm sửa chữa? Cách nào sẽ an toàn hơn?

>> Ổ cứng laptop bị nóng có sao không? Nhiệt độ ổ cứng laptop đạt bao nhiêu là tốt?

Địa chỉ thay và cứu dữ liệu ổ cứng SSD bị hỏng - iRecovery

Khi ổ cứng SSD gặp sự cố, việc tìm kiếm một địa chỉ uy tín để thay thế và khôi phục dữ liệu là vô cùng quan trọng. iRecovery tự hào là một trong những lựa chọn hàng đầu tại TP. Hồ Chí Minh trong lĩnh vực này.

Tại sao nên chọn iRecovery?

• ✅ Kinh nghiệm và chuyên môn: iRecovery có nhiều năm kinh nghiệm trong việc xử lý các vấn đề liên quan đến ổ cứng SSD, từ các lỗi phần mềm đơn giản đến các hư hỏng phần cứng phức tạp.
• ✅ Trang thiết bị hiện đại: iRecovery được trang bị các thiết bị chuyên dụng và công nghệ tiên tiến nhất để đảm bảo quá trình thay thế và khôi phục dữ liệu diễn ra an toàn và hiệu quả. Đặc biệt, chứng chỉ PC-3000 Flash khẳng định năng lực kỹ thuật cao của iRecovery trong việc khôi phục dữ liệu từ SSD.
• ✅ Đội ngũ kỹ thuật viên tay nghề cao: Các kỹ thuật viên tại iRecovery đều là những chuyên gia giàu kinh nghiệm, am hiểu sâu sắc về cấu trúc và nguyên lý hoạt động của ổ cứng SSD.
• ✅ Quy trình làm việc chuyên nghiệp: iRecovery tuân thủ một quy trình làm việc nghiêm ngặt, đảm bảo tính minh bạch và bảo mật thông tin cho khách hàng.
• ✅ Dịch vụ tận tâm: iRecovery luôn sẵn sàng tư vấn và hỗ trợ khách hàng một cách tận tình, chu đáo.

Với kinh nghiệm và uy tín của mình, iRecovery sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng và hiệu quả, đồng thời bảo vệ dữ liệu quan trọng của bạn.

iRecovery - Đồng hành cùng khách hàng trong mọi tình huống

Một số câu hỏi thường gặp (FAQ)

Dưới đây là top những câu hỏi phổ biến giúp bạn hiểu rõ hơn và sử dụng SSD một cách hiệu quả.

Thay ổ cứng SSD có mất dữ liệu không?

Nếu việc thay ổ cứng SSD không được thực hiện đúng cách, mất dữ liệu là điều hoàn toàn có thể xảy ra. 

Thay ổ cứng SSD có đắt không?

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến giá thay ổ cứng SSD: dung lượng, thương hiệu, … để biết rõ về mức giá thay, gọi ngay 1900 4357 bạn sẽ được tư vấn và hỗ trợ sớm nhất.

Nên thay ổ cứng SSD hãng nào?

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều hãng SSD phổ biến như: Samsung, Western Digital (WD), Kingston, Crucial, … bạn nên cân nhắc đến nhu cầu sử dụng, ngân sách, tốc độ ghi/đọc dữ liệu, độ bền để lựa chọn hãng SSD phù hợp nhất.

Có mẹo nào kéo dài tuổi thọ cho SSD không?

Một số mẹo mà bạn có thể áp dụng để kéo dài tuổi thọ cho ổ cứng: 

• Giữ SSD luôn ở nơi thoáng mát, nhiệt độ ổn định, không quá nóng cũng không quá lạnh
• Hạn chế ghi dữ liệu lớn
• Sao lưu data định kỳ
• Giảm tải ghi dữ liệu thường xuyên
• Sử dụng ổ cứng bổ sung

Kết luận

Nhận biết sớm các dấu hiệu ổ SSD sắp hỏng là rất quan trọng để phòng ngừa mất dữ liệu. Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu SSD bị hỏng nào, dù là nhỏ nhất. Trong trường hợp phát hiện sự cố, hãy ưu tiên sao lưu dữ liệu và tìm đến các chuyên gia cứu dữ liệu iRecovery để được hỗ trợ kịp thời và xử lý hiệu quả nhất.